19 Φεβρουαρίου, 2012

ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ


ΕΛΠΙΔΑ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΜΕ ΕΥΣΠΛΑΧΝΙΑ

Οι κρίσεις κρίνουν τους ανθρώπους. Μας θέτουν ενώπιον των ευθυνών μας, μας αποκαλύπτουν τις «εφεδρείες» μας που βρίσκονταν πίσω από την επιφάνεια, μας απογυμνώνουν από τυχόν προσχήματα και δικαιολογίες, μας αναδεικνύουν δημιουργούς του παρόντος και του μέλλοντος. Χωρίς να αποτελεί εξαίρεση ετούτη η βαθειά οικονομική και ηθική κρίση που ταλανίζει το έθνος μας και υπονομεύει την κοινωνία μας δεκαετίες τώρα, αλλά μόλις πρόσφατα εκδηλώθηκε σε όλη της την οδύνη, μας υποβάλλει σε κρίση – κριτική. Σε μία προσπάθεια να εντοπίσουμε τα πεδία στα οποία κρινόμαστε ως λαός, θα επικεντρωθούμε σε τρία καθοριστικά για την υπόσταση του ανθρώπου ως όντος:

Α) Εμείς και ο εαυτός μας.

Ποιοί πραγματικά είμαστε πέρα από τις άμυνές μας και τα ψιμύθια με τα οποία «καλλωπίζουμε» την κοινωνική μας παρουσία; Ποιός είναι ο αυθεντικός μας εαυτός και γιατί τον έχουμε καταχώσει κάτω από προσχώσεις καταναλωτισμού και επιτήδευσης;

Ο Μέγας Βασίλειος μας επισημαίνει ότι άλλοι είμαστε εμείς ως προσωπικότητες και άλλα τα «δικά μας» τα υπάρχοντά μας, εκείνα που χαρακτηρίζουν το φαίνεσθαι, γι αυτό και μας προτρέπει να μη χάσουμε από τα μάτια μας ποτέ αυτή τη διάκριση.

Αισθανόμαστε λοιπόν ότι αντλούμε την αξία μας μόνο και μόνο από το γεγονός πως είμαστε πλάσματα του Θεού; Μήπως χάσαμε την πυξίδα εδώ; Μήπως νομίσαμε πως τα υλικά αποκτήματα μας προσθέτουν αξία εκεί που δεν υπάρχει;

Μήπως αυξήσαμε υπέρμετρα τις τεχνητές μας ανάγκες για να καλύψουμε την εσωτερική μας φτώχεια; Μήπως τελικά μια αφαίρεση των αναγκών αυτών είναι σωτήρια; Ευχής έργο είναι, βέβαια, η αφαίρεση αυτή να είναι θεληματική και συνειδητή, κάτι που η εκκλησιαστική μας παράδοση ονομάζει άσκηση.

Αλλά και όταν μας επισκέπτεται ακούσια και βίαια, μήπως έχουμε τη δυνατότητα να αντλήσουμε καλό από το κακό; Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει ότι «φτωχός είναι, όχι εκείνος που δεν έχει τίποτε, αλλά εκείνος που φοβάται τη φτώχεια». Η προσκόλληση στα υλικά, δηλαδή, μας στερεί την ελευθερία και την ψυχική ειρήνη.

Β) Εμείς και οι άλλοι.

Η κλιμάκωση της οικονομικής κρίσης φαίνεται ότι αφυπνίζει δυνάμεις αλληλεγγύης στην κοινωνία μας. Το μήνυμα είναι παρήγορο. Αλλά γιατί να έχουμε ανάγκη την οδύνη για να ανακαλύψουμε τον συνάνθρωπό μας;

Μήπως και πριν από την κρίση δεν υπήρχαν δίπλα μας στερούμενοι και αναξιοπαθούντες συνάνθρωποι; Η έμπρακτη αγάπη οφείλει να είναι μια διαρκής στάση ζωής.

Ολόκληρο το μήνυμα του Χριστού οικοδομήθηκε πάνω στην αναγκαιότητα της αγάπης.

Η αγάπη, ως συνειδητή και διακριτική φροντίδα για τον άλλον, εμφανίσθηκε ως η επαναστατική καινοτομία του Χριστιανισμού και, καθώς βρήκε ηρωϊκή εφαρμογή από πολλούς ανά τους αιώνες, αποτέλεσε τελικά την αποφασιστική δύναμή του κατά την αναμέτρηση με άλλες ιδέες και θρησκείες.

Ένας λαός, όμως, που επί δύο χιλιάδες χρόνια απολαμβάνει ως αυτονόητη την χριστιανική του ιδιότητα, κινδυνεύει να αποξενωθή από την ανατρεπτική δύναμη της αγάπης μέσω της συνήθειας και της ρουτίνας, υποκύπτοντας στην ισχυρή έλξη της αυτάρκειας και του ατομισμού.

Η έμπρακτη εξάσκηση της αγάπης δεν καλύπτει μόνο συγκεκριμένες ανάγκες των ανθρώπων. Λειτουργεί και ως προσωπική μας αναβάπτιση στα ουσιώδη του ευαγγελικού μηνύματος.

Μας ξαναφέρνει σε μυστική εσωτερική σχέση και κοινωνία με τον Χριστό, τον Οποίο αντικρύζουμε στα πρόσωπα των πασχόντων και στερουμένων, όπως άλλωστε μας το δήλωσε ρητά ο Ίδιος.

Και τελικά παρουσιάζει την χριστιανική ιδιότητα στον σύγχρονο κόσμο ως παγκόσμια ζωντανή και σφριγηλή ελπίδα και όχι ως κάτι αγκυλωμένο που έρχεται από το παρελθόν και δεν έχει τίποτε ουσιαστικό να δώσει πια.

Δυστυχώς πρέπει να το ομολογήσουμε, κάποιοι χριστιανοί (ευτυχώς όχι όλοι) συχνά καλλιεργούμε με τη στάση μας μια παρόμια απογοήτευση στους ανθρώπους. Ο άγιος της εποχής μας, ο θαυματουργός και δημοφιλής άγιος Νεκτάριος, μας επισημαίνει ότι ο άνθρωπος με τη πραγματική αγάπη και την ελεήμονα καρδιά χαίρεται να δίνει και αντλεί ευχαρίστηση με το να ανακουφίζει τον πόνο. Κυριολεκτικά λέγει «ζη για την αγάπη προς τον πλησίοντα». Καθώς το πράττει εξομοιώνεται βαθμιαία με τον Θεό, ο οποίος είναι αγάπη.

Γ) Εμείς και ο Θεός:

Ο λαός μας δεν διακρίνεται από υψηλά ποσοστά αθεΐας, όπως άλλοι δυτικοευρωπαϊκοί λαοί. Παρά το γεγονός ότι θρησκεύει, όμως φαίνεται να παρουσιάζει μιαν ασυνεπή στάση: συναρτά την έμπρακτη θρησκευτικότητά του με τις δυσκολίες της ζωής.Με άλλα λόγια, σε μεγάλο βαθμό οι Ελληνες καταφεύγουμε στον Θεό ως στήριγμα απέναντι στα ποικίλα προβλήματά μας. Αλλά δεν είναι αυτό που ήλθε να φέρει ο Χριστός. Δεν θέλησε να γίνει απλώς το αποκούμπι μας.

Μία κρίση σαν αυτή αποτελεί εκπληκτική ευκαιρία να άνακαλύψουμε τον Θεό γι’αυτό που είναι και να τον αγαπήσουμε για εκείνα που έχει να μας δώσει. Και αυτά δεν είναι τίποτε λιγότερο από τον πλούτο της Θεότητός Του, από την θαυμαστή ικανότητά Του να μεταμορφώνει τον άνθρωπο και να τον αγιάζει. Να τον θεραπεύει από τα πάθη και να τον καθιστά κοινωνό της ανείπωτης δόξας Του.

Η κρίση μπορεί να μας αποκαλύψει πως η παθολογική εξωστρέφεια και ο θόρυβος τα οποία καλλιεργεί η κοινωνία του θεάματος και της κατανάλωσης μας αποκρύπτουν τον Θεό, ο Οποίος συνηθίζει να μιλά σε χαμηλότερους τόνους, στα μάτια της ψυχής μας. Καθώς πολλές βεβαιότητες κλονίζονται γύρω μας και μάλλον θα συνεχίσουν περισσότερο, ένας Θεός που φλέγεται από την επιθυμία να μας θρέψει με το Σώμα Του και το αίμα Του αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς και σιγουριάς. Αλλά και ευγνωμοσύνης.

Όπως σημειώνει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος «μόνο όταν αγαπήσουμε πραγματικά τον Θεό θα Τον γνωρίσουμε αληθινά».

Ίσως για πολλούς από μας ακόμη παραμένει ο μεγάλος άγνωστος…

Αδελφοί μου ας μη φοβόμαστε! Στην ιστορία του τόπου μας έχουμε ζήσει πολύ χειρότερες και φοβερότερες συνθήκες.

Αλλά κυρίως ας μην φοβόμαστε διότι ο Θεός είναι κύριος της ιστορίας και έχει την δύναμη να αναδείξει τον άνθρωπο συνδημιουργό της.

Δεν είναι υπερβολικός ο λόγος: ένας άνθρωπος έρμαιο της κατανάλωσης, του ναρκισσισμού, των παθών του, δεν δημιουργεί ιστορία αλλα σύρεται πίσω της σαν ουραγός. Αντίθετα ένας άνθρωπος που αντιστέκεται στις κατώτερες ορέξεις του, πασχίζει και μερικές φορές πάσχει για να επικρατήσει γύρω του η αλήθεια και η ευσπλαχνία, αυτός ο άνθρωπος αποτελεί ελπίδα για την χώρα του ως πολίτης και για τον κόσμο ως ύπαρξη

Αυτός ο άνθρωπος είναι σε θέση να αντισταθεί στα οργανωμένα συμφέροντα βάζοντας στην καθημερινότητα την προσωπική σφραγίδα της αγάπης.

Αυτός ο άνθρωπος είναι σε θέση να καταστήσει τη στέρηση και την κρίση αφετηρία για έναν καλύτερο κόσμο.


ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Ελλάδα

Πανεργατικό συλλαλητήριο για σήμερα (10:30) στο Σύνταγμα αποφάσισε η Εκτελεστική Επιτροπή της ΓΣΕΕ. Τη συμμετοχή της στο συλλαλητήριο αποφάσισε και η ΑΔΕΔΥ. Το δίκτυο συνδικαλιστών της Ριζοσπαστικής Αριστεράς καλεί σε ξεχωριστή συγκέντρωση στο Σύνταγμα στις 4 το μεσημέρι.
  
«Κλείδωσαν» στο έκτακτο Υπουργικό Συμβούλιο του Σαββάτου οι αποφάσεις για μείωση σε όλες τις κύριες συντάξεις κατά 12% για το ποσό άνω των 1.300 ευρώ, για κλιμακωτή μείωση σε επικουρικές άνω των 200 ευρώ, για περικοπές στα ειδικά μισθολόγια και στα πολυτεκνικά επιδόματα. «Η μείωση των συντάξεων δεν μπορούσε να αποφευχθεί» είπε ο πρωθυπουργός και τόνισε ότι η επίπτωση είναι ηπιότερη από ό,τι έχει εμφανιστεί. 

Ξεκαθάρισε ότι δεν τίθεται θέμα επιτρόπου, ενώ μετέφερε στους υπουργούς κλίμα αισιοδοξίας για συμφωνία στο Eurogroup της Δευτέρας που θα δώσει το πράσινο φως για το δεύτερο δανειακό πρόγραμμα προς την Ελλάδα.
  
Τρεις άνδρες έχασαν τη ζωή τους σε πυρκαγιά σε υπόγειο συνεργείο μοτοσυκλετών στον Βύρωνα. Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, τα θύματα είναι ηλικίας 30 με 35 ετών, ενώ φαίνεται πως έχασαν τις αισθήσεις από τις αναθυμιάσεις και απανθρακώθηκαν.
     
H Kεντρική Πολιτική Επιτροπή του Συνασπισμού ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία το κείμενο θέσεων για την πολιτική συμμαχιών και τη δράση του κόμματος για το επόμενο διάστημα, ενώ την Κυριακή θα τεθεί προς έγκριση και από την Πανελλαδική Συντονιστική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ. Ιδιαίτερα θετικό ήταν το κλίμα για τις εκδηλώσεις αλληλεγγύης που οργανώθηκαν το Σάββατο σε ευρωπαϊκές χώρες. Ο Αλ.Τσίπρας είπε ότι το κλίμα εκβιασμών που δημιούργησαν η κυβέρνηση και τα κόμματα που τη στηρίζουν θα μορφοποιηθεί το επόμενο διάστημα εναντίον της Αριστεράς.
    
 Η παρέμβαση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σχετικά με τον χρόνο των εκλογών στην Ελλάδα ήταν «πολιτική προβοκάτσια» εκ μέρους του που «ωθεί τα δύο μέρη προς τον αποχαιρετισμό», τονίζει η υπουργός Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου στο «Βήμα της Κυριακής».

Κόσμος

Με πορείες και συγκεντρώσεις – κάποιες μάλιστα αρκετά μεγάλες – όπως και έντονη δραστηριότητα στα κοινωνικά δίκτυα, Ευρωπαίοι διαδήλωσαν το Σάββατο υπέρ της Ελλάδας με αφορμή τα πρόσφατα οικονομικά μέτρα και τα σοβαρά κοινωνικά προβλήματα που προκαλεί η οικονομική κρίση στη χώρα μας. Στο Παρίσι έγινε μία από τις μεγαλύτερες πορείες υπέρ της Ελλάδας, συγκέντρωση στο Βερολίνο, προγραμματίζεται ακόμα και στη Νέα Υόρκη.
     
Ο πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ, Ντομινίκ Στρος Καν, θα καταθέσει την ερχόμενη εβδομάδα, στο πλαίσιο αστυνομικής έρευνας για δίκτυο πορνείας στην πόλη Λιλ της βόρειας Γαλλίας. Ο Στρος Καν λέγεται ότι συμμετείχε σε πάρτι, στο οποίο συμμετείχαν εκδιδόμενες γυναίκες. Ο συνήγορός του έχει ισχυριστεί πως ο Στρος Καν δεν είχε λόγο να υποψιαστεί ότι οι εν λόγω γυναίκες ήταν πόρνες.
     
Διαδηλώσεις υπέρ της Ελλάδας πραγματοποιούνται σε ευρωπαϊκές χώρες το μεσημέρι του Σαββάτου με αφορμή την οικονομική κρίση και τα οξύτατα προβλήματα που προκαλεί στην ελληνική κοινωνία. Κινητοποίηση θα γίνει και στη Νέα Υόρκη στο γνωστό, από το Occupy Wall Street, πάρκο Ζουκότι.
     
Να μπει τέλος στη βία «και από τις δύο πλευρές» ζήτησε ο Κινέζος υφυπουργός Εξωτερικών, Ζάι Τζουν, ο οποίος επισκέπτεται τη Δαμασκό, εκφράζοντας παράλληλα τη στήριξή του στο σχέδιο του προέδρου Ασαντ για δημοψήφισμα στις 26 Φεβρουαρίου. Σημειώνεται ότι η αντιπολίτευση έχει καλέσει τους πολίτες να μποϊκοτάρουν την εκλογική διαδικασία.
     
Νέο υποψήφιο για το ύπατο αξίωμα της Γερμανίας αναζητούν από το Σάββατο η Ανγκελα Μέρκελ και οι κυβερνητικοί της εταίροι μετά την παραίτηση του Κρίστιαν Βουλφ. Οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν και την επόμενη εβδομάδα με στόχο ο νέος πρόεδρος να έχει και την έγκριση (ή τουλάχιστον την ανοχή) των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων.

Οικονομία

Πολύ κοντά στο κλείσιμο της συμφωνίας για την εκταμίευση του νέου δανείου προς την Ελλάδα και το κλείσιμο του PSI φαίνεται ότι βρίσκονται όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές σε Ελλάδα, Ευρώπη και το ΔΝΤ: οι λεπτομέρειες σε τεχνικό επίπεδο έχουν σε μεγάλο βαθμό ολοκληρωθεί και απομένει μόνο το πράσινο φως που θα δοθεί, όπως φαίνεται, στη συνεδρίαση του Eurogroup της Δευτέρας.
    
 Από την Πέμπτη 8 Μαρτίου έως την Κυριακή 11 Μαρτίου θα διαρκέσει η διαδικασία ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων (PSI), συμφωνήθηκε το Σάββατο στο έκτακτο Υπουργικό Συμβούλιο, όπως μετέδωσε το Reuters.
     
Την εκτίμηση ότι μία συμφωνία για την Ελλάδα δεν απέχει πολύ εκφράζει σε δημοσίευμα της η ιταλική εφημερίδα Il Messagero αναφερόμενη στην τηλεδιάσκεψη που είχαν την Παρασκευή ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Μόντι, η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ και ο Λουκάς Παπαδήμος. «Η Άγκελα Μέρκελ ήταν πιο μαλακή. Δήλωσε πως έχει επίγνωση του ότι η χρεοκοπία της Ελλάδας πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία», προσθέτει η εφημερίδα.

Αθλητισμός

Η Γιουβέντους αν και βρέθηκε να χάνει από την Κατάνια, κατάφερε να κάνει την ανατροπή με τρία γκολ και να πάρει τη νίκη με 3-1. Οι «μπιανκονέρι» παραμένουν αήττητοι φέτος στη Serie A και πέρασαν ξανά στην κορυφή.
     
Ολοταχώς για την κατάκτηση του πρωταθλήματος Ισπανίας οδεύει η Ρεάλ Μαδρίτης, η οποία νίκησε εύκολα 4-0 τη Σανταντέρ στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» και αποσπάστηκε 13 βαθμούς από τη 2η Μπαρτσελόνα, που την Κυριακή υποδέχεται τη Βαλένθια.
     
Και το τρένο του Κυπέλλου Αγγλίας έχασε η Άρσεναλ, η οποία γνώρισε την ήττα από τη Σάντερλαντ με σκορ 2-0 και αποκλείστηκε από τη συνέχεια του θεσμού. αποδοκίμασαν τον Αρσέν Βενγκέρ για τον τρίτο χαμένο στόχο της ομάδας (Λιγκ Καπ και πρωτάθλημα). 

Αλλά και η Τσέλσι συνέχισε την προβληματική πορεία της αφού έμεινε στο 1-1 με τη Μπέρμιγχαμ για τη φάση των «16» του Κυπέλλου Αγγλίας και οι δύο ομάδες οδηγούνται σε επαναληπτικό. Αποδοκιμασίες και για τον προπονητή των Λονδρέζων, Άντρε Βίλας Μπόας.


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ. Η ΔΙΚΑΙΗ ΚΡΙΣΗ.


«Tότε καθίσει επί θρόνου δόξης αυτού, 
και συναχθήσεται έμπροσθεν αυτού 
πάντα τα έθνη»

Τρίτη Κυριακή του Τριωδίου, της Απόκρεω, όπως ονομάζεται και η Εκκλησία ξεδιπλώνει το γεγονός της μέλλουσας κρίσης. Η ευαγγελική περικοπή της ημέρας προσφέρει τα απαραίτητα ερεθίσματα για να συνειδητοποιήσει ο άνθρωπος ότι κανένας εφησυχασμός δεν χωρεί στη ζωή του, αλλά αντίθετα επιβάλλεται εγρήγορση και αγώνας. Αποκαλύπτει εξάλλου ότι  στην προσφορά της αγάπης του Χριστού καθορίζεται η ποιότητα της ζωής και η κατάσταση που μπορεί να βιώνει ο άνθρωπος, είτε ως παράδεισο είτε ως κόλαση, ανάλογα με τη στάση που διαμορφώνει και ακολουθεί.

Με την αποφυγή από την κρεοφαγία, η Κυριακή της Απόκρεω μάς παρακινεί ταυτόχρονα να εγκαταλείψουμε τα ψυχοκτόνα πάθη που εμφωλεύουν μέσα μας για να εισέλθουμε στο χώρο της αγάπης του Χριστού μέσα στο γόνιμο έδαφος του οποίου καρποφορεί η αληθινή ελευθερία που τόσο εναγωνίως ψάχνει στη ζωή του ο άνθρωπος.

Η αγάπη ως δικαιοσύνη

Στο Σύμβολο της Πίστεως εμφανίζεται ο Χριστός ως ο δίκαιος κριτής: «Και πάλιν ερχόμενον μετά δόξης κρίναι ζώντας και νεκρούς…». Θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι ο Κύριος δεν περιορίζεται στην απόδοση της γνωστής εκείνης δικαιοσύνης, όπως την εννοούν οι άνθρωποι και η οποία σε αρκετές περιπτώσει εμφανίζει συμπτώματα χρεοκοπίας και ελλειμμάτων. Η δικαιοσύνη του Χριστού, αντίθετα, θεμελιώνεται στην φανέρωση της αγάπης Του που ενώνει τους ανθρώπους με τον Θεό και μεταξύ τους. 

Έτσι, η άρνηση του ανθρώπου να αποδεχθεί την προσφερόμενη σ’ αυτόν αγάπη του Θεού και κατ’ επέκταση να κινηθεί αγαπητικά και προς τον συνάνθρωπό του, συνιστά την αυτοκατάκριση και την αυτοτιμωρία του. «Αύτη δε εστιν η κρίσις, ότι το φως ελήλυθεν και ηγάπησαν οι άνθρωποι μάλλον το σκότος ή το φως». Όταν λοιπόν ο άνθρωπος δεν πλησιάζει αυτό το φως ως το αγαθό που εκπέμπει η θεϊκή αγάπη, τότε βυθίζεται στα σκοτάδια της αμαρτίας, τα οποία στην καθημερινή ζωή ερμηνεύονται σε πάθη, εγωισμούς, αδικίες, κακίες κ.α. Επιλέγει ο ίδιος ουσιαστικά να εγκαταλείπει ασπλάχνως τον εαυτό του στο σκοτάδι της κόλασης.

Το κριτήριο της αγάπης

Η αγάπη του Χριστού που προσφέρεται απεριόριστα στον άνθρωπο, φανερώνει το μεγαλείο του και ειδικότερα το εστιάζει στην κατ’ εικόνα Θεού δημιουργία του. Αποκαλύπτει τη συγγένειά μας με το Πρόσωπό Του. Γι’ αυτό άλλωστε στην περικοπή της ημέρας ταυτίζει τον Εαυτό Του «ενί των αδελφών Του των ελαχίστων». Όταν ο Χριστός λοιπόν επιβραβεύει αυτούς που του έδωσαν να φάει, να πιει, να ενδυθεί δεν περιορίζεται σε κάποια απλά ανθρωπιστικά στοιχεία που ασφυκτιούν σε μια στείρα ηθικολογία και συναισθηματολογία, αλλά φανερώνει την υπέρτατη αλήθεια της σωτηρίας μας που είναι ο παράδεισος. 

Δίνει τη διάσταση του μεγαλείου μιας αλληλοπεριχώρησης και κοινωνίας προσώπων που σφυρηλατεί το μυστήριο της ζωής του Θεού στους ανθρώπους. Η άλλη όψη αποκαλύπτεται στο πρόσωπο εκείνων που αρνούνται την αγάπη του Θεού. «Επείνασα γαρ, και ουκ εδώκατέ μοι φαγείν…». Κατ’ αναλογία, η άρνηση εδώ της αγάπης δεν συνιστά μια απλή απόρριψη, αλλά οντολογική απομάκρυνση από την ίδια τη ζωή που είναι ο Χριστός. Έτσι, η άρνηση της αγάπης του Θεού μεταβάλλει τη διακονία, την προσφορά και την θυσία σε φιλαυτία, εγωισμό, αυτάρκεια, ατομικισμό κ.α. 

Πρόκειται τελικά και στην μια και στην άλλη περίπτωση για επιλογή του ιδίου του ανθρώπου αν θα εισέλθει στην τροχιά της ζωής ή του θανάτου, του παραδείσου ή της κόλασης και όχι βέβαια για καταδίκη του από τον Θεό. Η σημερινή περικοπή δεν ενσπείρει φόβο και πανικό στον άνθρωπο, αλλά συνιστά την πιο ισχυρή πρόσκληση γι’ αυτόν ν’ αφήσει ελεύθερη την καρδιά του για να εισέλθει η Χάρη του Θεού ως καρπός της αυθεντικής αγάπης, για να πλημμυρίσει όλη την ύπαρξή του. 

Τότε θα είναι σε θέση να βλέπει στο πρόσωπο του κάθε συνανθρώπου του τον ίδιο τον Χριστό και να έχει «καλήν απολογίαν επί του φοβερού βήματός Του».